Орталық Азиядағы
алғашқы
мюзикл театры
алғашқы
мюзикл театры
«ASTANA MUSICAL» ұжымы - құрылғанына он жыл толмаса да аз уақыттың ішінде өз көрерменін қалыптастырып, көрермен ықыласына бөленген Орталық Азиядағы алғашқы мамандандырылған мемлекеттік театр. Театр ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің бұйрығымен 2016 жылы «Қазақконцерт» мемлекеттік концерттік ұйымы негізінде құрылған.
Елордалық жас «Astana Musical» ұжымы елімізге мюзикл жанрын қазақ тілінде әкелген жалғыз мемлекеттік театр. Себебі қазақ көрермені үшін мюзикл жанры таныс та әрі бейтаныс дүние. Театр заманауи бағыттарға негізделіп, отандық мюзикл орталығына айналып үлгерді. Қадамы қарышты жас театр ұлттық драматургияны қамтитын ерекше жанрда қазақ тілінде қойылым көрсетіп, бүгінгі таңда өз көрерменін қалыптастырған. Шығармашылық ұжымның репертуарында отандық мюзиклдермен қатар әлемдік туындылар да бар. Заманауи бағытта өнер көрсететін ұжым республикалық және халықаралық конкурстардың лауреаттарынан құрылған.
Елордалық жас «Astana Musical» ұжымы елімізге мюзикл жанрын қазақ тілінде әкелген жалғыз мемлекеттік театр. Себебі қазақ көрермені үшін мюзикл жанры таныс та әрі бейтаныс дүние. Театр заманауи бағыттарға негізделіп, отандық мюзикл орталығына айналып үлгерді. Қадамы қарышты жас театр ұлттық драматургияны қамтитын ерекше жанрда қазақ тілінде қойылым көрсетіп, бүгінгі таңда өз көрерменін қалыптастырған. Шығармашылық ұжымның репертуарында отандық мюзиклдермен қатар әлемдік туындылар да бар. Заманауи бағытта өнер көрсететін ұжым республикалық және халықаралық конкурстардың лауреаттарынан құрылған.
Алғашқы қойылым, көрермен ықыласы
Бүгінгі таңда театрдың көркемдік жетекшісі актер, режиссер, педагог, Тұңғыш Президент – Елбасы Қоры сыйлығының иегері, PhD, «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің иесі Есләм Серікұлы Нұртазин. Ол бүгінде театрдың жетістікке жетіп, алға шығуына үлесін қосып жүр. Сондай-ақ, шығармашылық ұжымдағы режиссерлердің де еңбегі зор.
Бүгінгі таңда театрдың көркемдік жетекшісі актер, режиссер, педагог, Тұңғыш Президент – Елбасы Қоры сыйлығының иегері, PhD, «Мәдениет саласының үздігі» төсбелгісінің иесі Есләм Серікұлы Нұртазин. Ол бүгінде театрдың жетістікке жетіп, алға шығуына үлесін қосып жүр. Сондай-ақ, шығармашылық ұжымдағы режиссерлердің де еңбегі зор.
Жалпы, мюзикл - театр, музыка, би, ән, көркемсурет, акробатика, сценография, грим сияқты өнердің барлық түрін қамтитын сан түрлі шығармашылықтың синтезі, озық технологияның қосындысы. Театрдың тұсауын кесіп, көрерменге ұсынған алғашқы туындысы көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. Театр шымылдығы алғаш рет 2016 жылы көрнекті қазақстандық композитор, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері А.Оренбургскийдің «Достар серті» қойылымымен ашылды. «Достар сертіндегі» декорация, дыбыс және жарық қоюшы режиссерлер мен экранға бейнеәзірлеушілердің қажырлы еңбегі екенін байқау қиын емес. Мөлдір махаббат пен шынайы достық туралы лирикалық комедия қарапайым сюжетпен жалғасып, кейіпкерлердің "шынайы бақытымен" аяқталады.
Еліміздің рухани құндылықтарына айналған халық әндері мен композиторларының шығармалары және ұлттық операмыз бен классикалық музыкамыздың інжу-маржандарын қамтитын «Қыз Жібек» қойылымын Асхат Маемировтың режиссерлігімен театр ұжымы 2017 жылы жоғары деңгейде сахналады. Дала театрының негізіндегі туынды көрерменге қазақ халқының ұлттық болмысы мен тыныс-тіршілігін айқын көрсетті. Сондай-ақ, өнерсүйер қауым спектакльде қос ақынның сөз тартысы, ой қақтығысымен қатар халқымыздың суырыпсалмалық өнерін дәріптейтін айтысты тамашалады.
Театр репертуарында бұдан бөлек этнофольклорлық, поэтикалық және ретро-хит әндерге негізделген мюзиклдері, эксперименталдық музыкалық және би перфомансы, сондай-ақ, балаларға арналған ертегі қойылымдары да бар. Өнер ұжымы жыл сайын көрерменді ерекше жаңа туындыларымен қуантып отырды. Олардың қатарында қазақ халық ертегісі "Ер Төстік", «Астана – менің махаббатым», М.Мақатаевтың «Жырлайды жүрек», ақын О.Тұржанның «Мен сағындым...» поэтикалық мюзиклдері, «Қыз Жібек» этно-фольклорлық қойылымы, Р.Кунидің «№13» комедиясы, "Шаңырақ" эксперименталдық музыкалық перформансы, "Сиқырлы сазды хор-концерт", "ЕНТ тапсырмаймын" драмасы, "COVID-19" би перформансы сахналанды.
Әлемді таңғалдырған театр таңғажайыптары
Шығармашылық ұжым 2017 жылы «ЕХРО – 2017» халықаралық көрме аясында "Ромео мен Джульетта" атақты мюзиклін алғаш рет қазақ тілінде сахналады. Тұсаукесерге мюзиклдың музыкасы мен либреттосын жазған әлемге танымал композитор Жерар Пресгурвик қатысты. 2001 жылы сахналанып, әлемдік бестселлерге айналған 15 тілге (француз, голланд, орыс, ағылшын, неміс, итальян, венгер, кәріс, жапон, испан, иврит тілдерінде) аударылып қойылған мюзиклдің қазақ тіліндегі нұсқасын қойған театр әртістерінің қайталанбас әрі жарқын болашағын Жерар Пресгурвик жоғары бағалады.
Шығармашылық ұжым 2017 жылы «ЕХРО – 2017» халықаралық көрме аясында "Ромео мен Джульетта" атақты мюзиклін алғаш рет қазақ тілінде сахналады. Тұсаукесерге мюзиклдың музыкасы мен либреттосын жазған әлемге танымал композитор Жерар Пресгурвик қатысты. 2001 жылы сахналанып, әлемдік бестселлерге айналған 15 тілге (француз, голланд, орыс, ағылшын, неміс, итальян, венгер, кәріс, жапон, испан, иврит тілдерінде) аударылып қойылған мюзиклдің қазақ тіліндегі нұсқасын қойған театр әртістерінің қайталанбас әрі жарқын болашағын Жерар Пресгурвик жоғары бағалады.
“
"Әлемнің түпкір-түпкіріндегі барлық көрермендер біз үшін бірдей. Біздің көріністі түсінетіндер бізді де түсінеді. Труппа туралы өте ғажап деп айта аламын. Спектакльді көргенде қатты қуандым, қазақстандық әріптестер барлығын жоғары деңгейде жасаған. Мәдениет министрлігінің жауапкершілікті мойындарына алып, мұндай мюзиклді жасауы өте сирек кездесетін құбылыс"
Театр ұжымы 2018 жылы Астананың 20 жылдығына орай Гиннестің рекордтар кітабына енген әлемге әйгілі «Notre Dame de Paris» мюзиклін аз ғана уақыттың ішінде жоғары деңгейде қазақ тілінде тұңғыш рет көрерменге ұсынды. Виктор Гюгоның «Собор Парижской Богоматери» романының желісінде Францияда сахналанған спектакль - әлемдегі мюзкл жанрының ерекше бір үлгісі. Мюзиклді театр ұжымы композиторы Р.Коччантемен бірлесіп сахналады. Француздық шансон мен сыған мотивіне құрылған мюзиклдың әр көрінісіндегі «Belle», «Danse mon esmeralda», «Le Temps des Cathedrales» секілді елуге жуық әннің әуені тыңдарманды бірден баурап алды. Театр ұжымы үшін үлкен тәжірибе әрі зор жауапкершілік жүктеген «Notre Dame de Paris» мюзиклінің премьерасы қаламыздың тұрғындары мен қонақтарына тосынсый болды әрі Франция елі мен Қазақстан халқының арасындағы мәдени қатынастарды нығайтуға ықпал етті. Мюзиклдің авторы, белгілі итальяндық композитор Р. Коччанте жас таланттардың мінсіз жұмысына тәнті болып, ризашылығын білдірді.
Шолу
1. 2019 жылы наурызда қойылған атақты ағылшын драматургі Рэй Кунидің «Номер 13» комедиясында қоғамның игілігі үшін қызмет атқарудың орнына демалуды ұйғарып, бес жұлдызды қонақүйдің 13-ші нөмірінде өзінің саяси қарсыласының хатшысымен құмарлыққа бой алдырған Ричард Уиллидің басынан өткен оқиғасы баяндалады.
2. Театр көрерменге бұрын-соңды болмаған «Сиқырлы сазды хор-концерт» атты жобасын ұсынды. Жобада көпшілік сүйіп тыңдайтын әндер орындалып, шығармашылық ұжым көрермендерді вокалдық шеберліктерімен таңғалдырды. Хор-концерттің бағдарламасында жаңа өңдеудегі халық әндерімен қатар, әлемдік хиттер мен мюзикл ариялары, ретро-композициялар, белгілі заманауи әндер енген. Бұған қоса, сиқырлы сазды хор-концертте театрландырылған қойылымдар көрсетілді.
3. 2021 жылдың ақпан айында ұзақ уақыт болмағаннан кейін ресейлік драматург Л.Разумовскаяның пьесасы бойынша «ЕНТ тапсырмаймын» әлеуметтік драмасы қойылды. Болашақта жағымсыз әрекеттерді болдырмау мақсатында қойылған пьеса мектеп түлектерінің қоғам қысымына ұшырауы, ата-ана мен бала проблемасы, өскелең ұрпақтың аға буын көзқарастарына қарсы тұруын көрермендерге әлеуметтік драмада көркемдеп, жеткізді.
4. Осы жылы театр жаңа форматтағы «COVID-19» би перформансасын ұсынды. Бұл қойылым көрерменге мәңгілік құндылықтар мен карантин кезіндегі адамның ішкі жағдайы, санасындағы өзгерістер мен халықтың абсурдтық әрекеттері мен сенімдерін бейнелеп берді.
5. 2022 жылы наурыз айында КСРО және Қазақстанның халық әртісі, Халық қаһарманы Роза Бағланованың 100 жылдық мерейтойына орай «Astana Musical» мемлекеттік театры «Роза Бағланова» мюзиклі қойылды.
6. Шығармашылық ұжым 2022 жылы қазақ ауыз әдебиетінің кейіпкері "Алдар Көсе" қойылымын араға сексен жылдан астам уақыт салып, алғаш рет жаңа мюзикалық қойылым ретінде балаларға арнап қойды. Ұлттық құндылықтарды жас көрерменге дәріптеген ерекше туынды бүлдіршіндерге арнайы сахналанды.
1. 2019 жылы наурызда қойылған атақты ағылшын драматургі Рэй Кунидің «Номер 13» комедиясында қоғамның игілігі үшін қызмет атқарудың орнына демалуды ұйғарып, бес жұлдызды қонақүйдің 13-ші нөмірінде өзінің саяси қарсыласының хатшысымен құмарлыққа бой алдырған Ричард Уиллидің басынан өткен оқиғасы баяндалады.
2. Театр көрерменге бұрын-соңды болмаған «Сиқырлы сазды хор-концерт» атты жобасын ұсынды. Жобада көпшілік сүйіп тыңдайтын әндер орындалып, шығармашылық ұжым көрермендерді вокалдық шеберліктерімен таңғалдырды. Хор-концерттің бағдарламасында жаңа өңдеудегі халық әндерімен қатар, әлемдік хиттер мен мюзикл ариялары, ретро-композициялар, белгілі заманауи әндер енген. Бұған қоса, сиқырлы сазды хор-концертте театрландырылған қойылымдар көрсетілді.
3. 2021 жылдың ақпан айында ұзақ уақыт болмағаннан кейін ресейлік драматург Л.Разумовскаяның пьесасы бойынша «ЕНТ тапсырмаймын» әлеуметтік драмасы қойылды. Болашақта жағымсыз әрекеттерді болдырмау мақсатында қойылған пьеса мектеп түлектерінің қоғам қысымына ұшырауы, ата-ана мен бала проблемасы, өскелең ұрпақтың аға буын көзқарастарына қарсы тұруын көрермендерге әлеуметтік драмада көркемдеп, жеткізді.
4. Осы жылы театр жаңа форматтағы «COVID-19» би перформансасын ұсынды. Бұл қойылым көрерменге мәңгілік құндылықтар мен карантин кезіндегі адамның ішкі жағдайы, санасындағы өзгерістер мен халықтың абсурдтық әрекеттері мен сенімдерін бейнелеп берді.
5. 2022 жылы наурыз айында КСРО және Қазақстанның халық әртісі, Халық қаһарманы Роза Бағланованың 100 жылдық мерейтойына орай «Astana Musical» мемлекеттік театры «Роза Бағланова» мюзиклі қойылды.
6. Шығармашылық ұжым 2022 жылы қазақ ауыз әдебиетінің кейіпкері "Алдар Көсе" қойылымын араға сексен жылдан астам уақыт салып, алғаш рет жаңа мюзикалық қойылым ретінде балаларға арнап қойды. Ұлттық құндылықтарды жас көрерменге дәріптеген ерекше туынды бүлдіршіндерге арнайы сахналанды.
- "Гүлдер" республикалық эстрадалық жастар ансамблі Үкіметтің 1968 жылғы 9 шілдедегі қаулысымен "Қазаққонцерт" бірлестігінде құрылды.
- 1960 жылдардың соңында Мүсілім Абдуллин, Асылғазы Бекбаев, Батыр Амангелдиев, Еркеғали Рахмадиев, жас режиссер Ғабиден Тұяқбаев секілді біртуар қайраткерлер концерттік бірлестіктің басшылығында қызмет етті.
- Көркемсөз оқу шебері, актриса, халық әртісі Гүлжихан Ғалиева жас, жаңа ұжымның директоры ретінде сол кездегі режиссер Асқар Тоқпановпен бірге республиканың түкпір-түкпірін аралап, ең үздік кәсіби әртістерді ансамбль қатарына алды.
- 1969 жылы Мәдениет министрлігінің бұйрығымен "Гүлдер" қазақ эстрадалық жастар ансамблі болып аталды.
- Ұжым бір жылдан аса концертке дайындалып, 1969 жылы 29 қазанда қазіргі Лермонтов атындағы орыс драма театрының ғимаратында "Гүлдер" қазақ эстрадалық жастар ансамблінің тұсаукесері өтті.
- Сол кезден бастап өнер көгінде ансамбльдің жұлдызы жарқырай көрінді. Аз уақыт ішінде әлемдік мәдени кеңістіктегі Қазақстанның мәртебесін көтеріп, мерейін асыра білді.
Жас театр тарихындағы жаңа белес
Ерекше қойылымдарымен театр 2017 жылы Мәдениет және спорт министрлігінің ұйымдастыруымен алғашқы гастрольдік сапарға шықты. Еуропаның бес елінде өткен еуротур Парижден бастау алды. Еуропаның бес қаласында өнер көрсеткен «Астана мюзикл» мемлекеттік театры шетелдік өнерсүйер қауымның көңілінен шықты. Жас ұжымның бұл белесті бағындыруы, дәл осындай күнделікті дайындықтың жемісі. Кеше ғана өнер ордасынан түлеп ұшқан жас толқын қазақ өнерін, мюзиклінің болашағын жарқын етіп келеді. Бұл театр тарихындағы жаңа белес болды. Ұжымның экскурсиялары Еуропаның Берлин (Германия), Париж (Франция), Вена (Австрия), Брюссель (Бельгия), Мәскеу (Ресей) қалаларында өтті. Театр әртістері ұлттық бояуы қанық, сахналық сәні мен әні, мазмұн мәні келіскен спектакльдермен барша әлемдегі ең озық өнер орталықтарында ұлтымыздың болмысы мен мәдениетін таныстырып, өнерін паш етті. Мюзикл театры Париж тұрғындарына этно-фольклорлық мюзикл «Қыз Жібек» қойылымын көрсетіп, қазақ мәдениетінің айрықша ерекшелігі көрсетілген қойылымда көрермендер бата беру, жоқтау, айтыс сынды салт-дәстүрлермен таныстырды.
Ерекше қойылымдарымен театр 2017 жылы Мәдениет және спорт министрлігінің ұйымдастыруымен алғашқы гастрольдік сапарға шықты. Еуропаның бес елінде өткен еуротур Парижден бастау алды. Еуропаның бес қаласында өнер көрсеткен «Астана мюзикл» мемлекеттік театры шетелдік өнерсүйер қауымның көңілінен шықты. Жас ұжымның бұл белесті бағындыруы, дәл осындай күнделікті дайындықтың жемісі. Кеше ғана өнер ордасынан түлеп ұшқан жас толқын қазақ өнерін, мюзиклінің болашағын жарқын етіп келеді. Бұл театр тарихындағы жаңа белес болды. Ұжымның экскурсиялары Еуропаның Берлин (Германия), Париж (Франция), Вена (Австрия), Брюссель (Бельгия), Мәскеу (Ресей) қалаларында өтті. Театр әртістері ұлттық бояуы қанық, сахналық сәні мен әні, мазмұн мәні келіскен спектакльдермен барша әлемдегі ең озық өнер орталықтарында ұлтымыздың болмысы мен мәдениетін таныстырып, өнерін паш етті. Мюзикл театры Париж тұрғындарына этно-фольклорлық мюзикл «Қыз Жібек» қойылымын көрсетіп, қазақ мәдениетінің айрықша ерекшелігі көрсетілген қойылымда көрермендер бата беру, жоқтау, айтыс сынды салт-дәстүрлермен таныстырды.